Grafika rastrowa
1. Grafika rastrowa - prezentacja obrazu za pomocą matrycy punktów w postaci prostokątnej siatki odpowiednio kolorowanych pikseli na monitorze komputera, drukarce lub innym urządzeniu wyjściowym. W systemach komputerowych grafika rastrowa jest przechowywana w sposób skompresowany (stratnie lub bezstratnie) albo nieskompresowany w wielu formatach plików graficznych. Grafika rastrowa została opatentowana pierwszy raz przez firmę Texas Instruments w latach 70. i aktualnie jest wszechobecną formą przedstawiania obrazu cyfrowego.
2. Formaty grafiki rastrowej:
- JPG/JPEG - Joint Photographic Experts Group – jeden z najpopularniejszych formatów do zapisu plików rastrowych. Bazuje on na stratnej kompresji, której wartością możemy sterować w skali od 1 do 100, równocześnie zmniejszając wagę. W plikach JPG nie jest możliwe zapisanie warstw, nigdy nie będzie to więc plik otwarty. Za pomocą tego formatu najczęściej zapisujemy zdjęcia i inne, bogate w kolory grafiki. Posiada on możliwość zapisania informacji na temat wybranego trybu kolorów (CMYK/RGB) może być więc wykorzystywany do przesyłania projektów do druku. Przy otwieraniu plików stworzonych w trybie CMYK w przeglądarkach obrazów nie obsługujących go może nastąpić przekłamanie kolorów – będą one bardziej rażące.
- PNG 8/24 - Graphics Interchange Format – format, który został stworzony jako następca GIFa. Pozwala na zapis plików na dwa sposoby – z wykorzystaniem 256 kolorów (w wersji 8) i 16 milionów kolorów (w wersji 24). Pliki PNG-8 wykorzystywane są tam, gdzie ważna jest dla nas mała waga, PNG-24 wtedy, gdy zależy nam na jakości (jest to format o kompresji bezstratnej). W obu przypadkach za pomocą plików PNG zapisać możemy także przezroczystość.
- GIF - Graphics Interchange Format – format służący do zapisu rastrowych plików graficznych z ograniczeniem do 256 kolorów na obraz. Pozwala na zapisanie za jego pomocą zarówno plików statycznych, jak i animacji. Obecnie najczęściej wykorzystywany jest w sieci, do zapisu GIFów właśnie.
- TIFF - Tagged Image File Format – format graficzny plików rastrowych, który umożliwia zamieszczenie w nim ścieżek, warstw czy innych efektów. Podobnie jak SVG może być więc plikiem otwartym, jednak tylko w konkretnych przypadkach. Zdecydowanie częściej wykorzystuje się go do przesyłania do druku spłaszczonych wersji projektów – na przykład plakatów czy billboardów. Podobnie jak JPG – zawiera także informację na temat użytego trybu kolorów i otwarcie go w aplikacji tego nie wspierającej może dać w efekcie „ostre” barwy niezgodne z projektem. Format ten nie jest przypisany do konkretnego programu i większość aplikacji do grafiki rastrowej powinna móc go otworzyć.
3. Tryby kolorów w grafice rastrowej:
- Tryb RGB (miliony kolorów)
- Tryb CMYK (drukowanie czterema kolorami) Skrót ten pochodzi od liter kolorów tworzących ten model: Cyan (błękitny), Magenta (purpurowy), Yellow (żółty), Key (czarny).
- Tryb indeksowany (256 kolorów)
- Tryb skali szarości (256 odcieni szarości)
- Tryb bitmapowy (2 kolory)
4. Programy do obróbki grafiki rastrowej:
Adobe Photoshop - to właściwie synonim programu do obróbki grafiki rastrowej. Jego nazwę kojarzą nawet osoby, które nie mają wiele wspólnego z grafiką komputerową. I to nie bez powodu, gdyż Photoshop jest najbardziej rozbudowanym programem do obróbki zdjęć, a zarazem najczęściej wykorzystywanym przez profesjonalistów. Można za jego pomocą retuszować zdjęcia za pomocą zaawansowanych narzędzi, cyfrowo je wywoływać, tworzyć fotomontaże czy łączyć obrazy z elementami 2D i 3D. Jego najnowsza wersja z dopiskiem CC dostępna jest wyłącznie w ramach subskrypcji. Jeśli chcesz zapłacić raz i móc używać programu bez ograniczenia czasowego, postaw na Adobe Photoshop CS6, który jest ostatnią wersją programu na licencji dożywotniej. Program dostępny jest również w wersji Extended, która oferuje narzędzia 3D, analizę danych obrazu oraz obsługę standardu DICOM, w którym zapisywane są skany medyczne.
Corel PaintShop Pro - jedna z najpoważniejszych komercyjnych alternatyw . Uważany jest za przyjaźniejszy dla początkującego użytkownika, gdyż prowadzi za rękę podczas obróbki zdjęć. Bardziej zaawansowani użytkownicy mogą jednak odczuć brak niektórych funkcji, zwłaszcza jeśli wcześniej pracowali z wykorzystaniem Photoshopa. Interfejs PaintShop Pro przypomina ten znany z Photoshopa, a zestawy narzędzi podzielono na trzy grupy, które odpowiadają za zarządzanie, korektę i retusz. W przeciwieństwie do sławniejszego konkurenta dostępny jest w ramach licencji wieczystej, a starszą wersję można zaktualizować do nowszej za niewielką opłatą.
Affinity Photo - to stosunkowo nowy gracz na rynku aplikacji do obróbki zdjęć. Zadebiutował w 2015 jako następca programu Serif PhotoPlus. Pod względem wyglądu oraz ułożenia narzędzi łudząco przypomina Photoshopa. Choć Affinity Photo nie może pochwalić się tyloma możliwościami co program firmy Adobe – zarówno jeśli chodzi o funkcje, jak i obsługiwane formaty plików – dostępne w nim opcje będą w zupełności wystarczające dla wielu użytkowników. Jego dużym atutem w porównaniu z konkurencją jest niska cena oraz możliwość korzystania po zakupie przez dowolny okres – bez miesięcznych opłat.
GIMP - już od wielu lat uznawany jest za najlepszą darmową alternatywę dla Adobe Photoshop oraz innych płatnych programów do obróbki grafiki rastrowej. Za jego pomocą można delikatnie obrobić zdjęcie, jak również wykonać zaawansowany retusz czy fotomontaż. Z programu można korzystać zarówno do celów prywatnych, jak i komercyjnych. Uważa się, że obsługa GIMP-a jest dość skomplikowana, przez co w pełni z jego możliwości skorzystają tylko zaawansowani graficy, którzy na co dzień zazwyczaj pracują na jednej z komercyjnych aplikacji. Z drugiej strony, jeśli jeszcze nie wiesz, czy obróbka zdjęć to coś dla Ciebie i nie chcesz na razie wydawać pieniędzy, GIMP może być dobrym punktem startowym.
5. Cechy grafiki rastrowej:
- ograniczone skalowanie,
- ograniczone możliwości edycji,
- szczegółowość obrazu.
6. Zalety i wady grafiki rastrowej:
7. Porównanie grafiki wektorowej do rastrowej:
W grafice rastrowej po przybliżeniu strony do 300% pojawiają się piksele:
Natomiast po przybliżeniu grafiki wektorowej, obraz zachowuje swoją jakość – jest ostry i wyraźny, bez pojawiających się pikseli.
